- Windykator negocjuje spłatę bez uprawnień władczych, komornik prowadzi egzekucję na podstawie tytułu wykonawczego.
- Kwota wolna z rachunku przy egzekucji od 1.01.2025: 3 499,50 zł/mies., odnawia się co miesiąc, podstawa: art. 54 Prawa bankowego.
- Potrącenia z pensji: 50% długi niealimentacyjne, 60% alimenty; przy alimentach brak kwoty wolnej (art. 87 i 871 K.p.).
- Opłata egzekucyjna co do zasady 10% wyegzekwowanej kwoty; skarga na czynności komornika: 50 zł w 7 dni (art. 767 k.p.c., art. 25 u.k.s.c.).
- Zrób teraz: potwierdź saldo i tytuł, sprawdź ochronę (art. 87 K.p., art. 833 k.p.c., art. 54 Pr. bank.), wyślij pisemną ugodę lub skargę w 7 dni.
Windykator działa przedsądowo bez prawa do zajęcia, komornik prowadzi egzekucję z mocy prawa po uzyskaniu tytułu wykonawczego. To różne role, procedury i koszty, dlatego Twoja strategia powinna być inna na każdym etapie. Ten przewodnik prowadzi Cię krok po kroku: od kontaktu z windykacją po skargę na czynności komornika.
Czym różni się windykator od komornika i jakie kompetencje ma każdy z nich?
Teza: windykator negocjuje, komornik przymusza. Windykator to przedstawiciel wierzyciela, prowadzi kontakt listowny, telefoniczny lub e-mailowy, składa propozycje spłaty, wysyła monity. Nie ma prawa zająć konta, wynagrodzenia ani wejść do mieszkania bez Twojej zgody. Komornik sądowy to funkcjonariusz publiczny działający na podstawie k.p.c. i ustawy o komornikach sądowych, wykonuje egzekucję na podstawie tytułu wykonawczego, doręcza zawiadomienia, wysyła zajęcia do banków i pracodawców, przeprowadza licytacje. Wierzyciel ma prawo wyboru komornika w obrębie sądu apelacyjnego; egzekucję z nieruchomości prowadzi komornik miejscowo właściwy.
Jak wygląda proces windykacji polubownej krok po kroku i jakie masz prawa wobec firmy windykacyjnej?
Teza: masz prawo do rzetelnej informacji i ochrony danych, a kontakt musi być proporcjonalny do celu. Typowy przebieg: przypomnienie o zaległości, propozycja ugody, monit, wezwanie do zapłaty, ewentualna wizyta terenowa, pozew. Żądaj potwierdzenia salda, podstawy długu, sposobu naliczania odsetek i kosztów. Ustal preferowany kanał komunikacji (pisemny). Ujawnianie długu osobom trzecim narusza RODO, dokumentujesz incydenty i składasz skargę do UODO. Jeżeli negocjujesz, wysyłasz pisemną ugodę z wpłatą inicjującą i harmonogramem, z warunkiem wstrzymania pozwu po terminowej spłacie dwóch pierwszych rat. To realnie obniża ryzyko egzekucji i kosztów.
Kiedy sprawa trafia do komornika i jak przebiega egzekucja komornicza od wszczęcia do umorzenia?
Teza: egzekucję uruchamia tytuł wykonawczy, a sąd kontroluje legalność czynności. Po uzyskaniu orzeczenia i klauzuli wykonalności wierzyciel składa wniosek do komornika, wskazuje sposoby egzekucji. Komornik wysyła zajęcia do banków i płatnika, ustala składniki majątku, blokuje środki, prowadzi licytacje. Ty reagujesz pismami: wnioskiem o ograniczenie sposobów egzekucji, wnioskiem o raty, skargą na czynności w terminie 7 dni, ewentualnie wnioskiem o miarkowanie opłaty egzekucyjnej. Umorzenie następuje po zaspokojeniu wierzyciela, na jego wniosek, z mocy prawa albo z powodu bezskuteczności. Trzymaj kalendarz terminów i kopie wszystkich dowodów nadania.
Co windykator i komornik mają prawo zająć, a czego nie, oraz jak działa zajęcie konta, wynagrodzenia i świadczeń chronionych?
Teza: zajęcia wykonuje wyłącznie komornik, z ustawowymi limitami i wyłączeniami. Z rachunku bankowego działa miesięczna kwota wolna 3 499,50 zł (75% płacy minimalnej 4 666 zł brutto, stan na 2025), odnawia się co miesiąc, podstawa: art. 54 Prawa bankowego. Z wynagrodzenia potrącenia: 50% dla długów niealimentacyjnych i 60% dla alimentów; przy alimentach brak kwoty wolnej (art. 87 i 871 K.p.). Świadczenia rodzinne, w tym 800+, oraz inne wymienione w art. 833 k.p.c. są wyłączone spod egzekucji. Jeśli wpływy chronione trafiają na zwykły rachunek, składasz w banku wniosek o identyfikację świadczeń i pismo do komornika o ograniczenie zajęcia.
| Co | Ile / Zasada | Podstawa |
|---|---|---|
| Rachunek bankowy | 3 499,50 zł/mies. kwoty wolnej, odnawialne | art. 54 Pr. bank. |
| Wynagrodzenie | 50% niealimenty, 60% alimenty; przy alimentach brak kwoty wolnej | art. 87, 871 K.p. |
| Świadczenia rodzinne, 800+ | Wyłączone spod egzekucji | art. 833 k.p.c. |
Ile kosztuje windykacja i egzekucja komornicza oraz kto finalnie ponosi opłaty, odsetki i prowizje?
Teza: w windykacji płacisz odsetki i koszty umowne, w egzekucji dochodzi opłata komornicza. W trybie polubownym naliczane są odsetki ustawowe za opóźnienie (art. 481 k.c.; stopa ref. NBP + 5,5 p.p.). Od 4.10.2025 odsetki ustawowe za opóźnienie wynoszą 10,25%. Przykład: dług 10 000 zł × 10,25% × 30/365 ≈ 84,25 zł za 30 dni opóźnienia. W egzekucji komornik pobiera co do zasady 10% wyegzekwowanej kwoty z minimami, a sąd ma prawo zmiarkować opłatę do 1/3, nie mniej niż 200 zł (art. 48 u.k.k.). Jeżeli czynność była oczywiście niecelowa lub wskazano osobę niebędącą dłużnikiem, koszty obciążają wierzyciela (u.k.k.).
Jak zgodnie z prawem kontaktują się z Tobą windykatorzy i komornicy oraz jak reagować na nękanie i naruszenia RODO?
Teza: kontakt ma być legalny i proporcjonalny; nadużycia zgłaszasz do UODO/UOKiK. Windykacja wysyła pisma, dzwoni, używa e-maila, bez ujawniania długu osobom trzecim. Dokumentuj naruszenia: daty, numery, treść rozmów, zrzuty ekranu. Składasz skargę do UODO, a przy praktykach naruszających zbiorowe interesy konsumentów – zawiadomienie do UOKiK. Komornik doręcza zgodnie z k.p.c., także elektronicznie; każda czynność podlega kontroli sądu. Gdy wezwanie jest niejasne, żądaj wskazania podstawy prawnej i tytułu wykonawczego.
Jakie masz skuteczne opcje wyjścia z zadłużenia przed i w trakcie egzekucji: negocjacje, ugoda, mediacja, konsolidacja, upadłość konsumencka?
Teza: im szybciej działasz, tym niższy koszt. Przed egzekucją: negocjacje z redukcją odsetek i kosztów monitów, pisemna ugoda z harmonogramem, mediacja, konsolidacja. W egzekucji: porozumienie ratalne z wierzycielem, wniosek o ograniczenie sposobów egzekucji, wniosek o miarkowanie opłaty (art. 48 u.k.k.), skarga na czynności. Przy trwałej niewypłacalności analizujesz upadłość konsumencką i jej skutki dla mieszkania oraz majątku wspólnego. Każdy krok potwierdzaj pismem, archiwizuj dowody wpłat i zwrotki.
Jak i kiedy złożyć skargę na czynności komornika lub zawiadomienie na nieuczciwą windykację oraz jakie są terminy i koszty?
Teza: skuteczność zapewnia termin 7 dni i precyzyjne uzasadnienie. Skargę na czynności komornika składasz do komornika (on przekaże ją do sądu) w terminie 7 dni od doręczenia lub powzięcia wiadomości o czynności; opłata 50 zł (art. 767 k.p.c., art. 25 u.k.s.c.). W treści wskaż czynność, żądanie, przepisy i dowody; dołącz wniosek o wstrzymanie czynności, jeśli grozi szkoda trudna do odwrócenia. Na nieuczciwą windykację składasz skargę do UODO (RODO) i zawiadomienie do UOKiK (praktyki rynkowe), załączając materiał dowodowy.
Kiedy dług ulega przedawnieniu i jak przedawnienie wpływa na windykację oraz egzekucję komorniczą?
Teza: przedawnienie działa po skutecznym podniesieniu zarzutu, egzekucję kwestionujesz środkami z k.p.c. Terminy wynikają z k.c. (często 3 lata w obrocie gospodarczym i dla świadczeń okresowych). Kontakt windykatora nie przerywa biegu; przerwa następuje m.in. przez czynność przed sądem zmierzającą do dochodzenia roszczenia. W egzekucji nie wystarczy powołanie się na przedawnienie w rozmowie, potrzebne są środki procesowe przewidziane w k.p.c. Zażądaj od wierzyciela pełnego zestawienia naliczeń i dokumentów przerywających bieg.
Jak uwolnić 800+ i inne świadczenia spod zajęcia rachunku?
- Złóż w banku wniosek o identyfikację wpływów jako świadczeń z art. 833 k.p.c. (załącz decyzję/wyciąg).
- Wyślij do komornika pismo o ograniczenie zajęcia środków pochodzących ze świadczeń wyłączonych.
- W razie odmowy przygotuj skargę na czynności w terminie 7 dni z dołączonymi dowodami.
Checklista – krok po kroku
- Zweryfikuj tytuł i saldo: kwota główna, odsetki (obecnie 10,25% od 4.10.2025), koszty, daty wymagalności i przerwy biegu.
- Sprawdź ochronę: kwota wolna 3 499,50 zł/mies. (art. 54 Pr. bank.), limity potrąceń z art. 87 K.p., świadczenia z art. 833 k.p.c.
- Wybierz strategię: pisemna ugoda z wpłatą startową albo skarga na czynności w 7 dni z wnioskiem o wstrzymanie.
- Archiwizuj dowody: potwierdzenia wpłat, zrzuty ekranu, wykazy połączeń, zwrotki i nadania.
FAQ – najczęściej zadawane pytania
Nie. Windykator prowadzi kontakt i negocjuje, nie wykonuje egzekucji. Zajęcia prowadzi wyłącznie komornik na podstawie tytułu wykonawczego zgodnie z k.p.c.
50% dla długów niealimentacyjnych i 60% dla alimentów; przy alimentach nie stosuje się kwoty wolnej (art. 87 i 871 K.p.).
3 499,50 zł/mies., odnawialne co miesiąc; podstawa: art. 54 Prawa bankowego.
M.in. świadczenia rodzinne, 800+, pielęgnacyjne i inne wymienione w art. 833 k.p.c. W banku złóż dyspozycję identyfikacji wpływów.
Co do zasady 10% wyegzekwowanej kwoty z minimami. Sąd ma prawo obniżyć opłatę do 1/3, nie mniej niż 200 zł (art. 48 u.k.k.).
Skargę składasz do komornika w 7 dni od doręczenia albo powzięcia wiadomości. Opłata stała wynosi 50 zł; komornik przekazuje skargę do sądu.
Po skutecznym zarzucie przed sądem roszczenie staje się niewykonalne; egzekucję kwestionujesz środkami z k.p.c. Samo powołanie się na przedawnienie w rozmowie nie wystarcza.
Zapamiętaj:
Już wiesz, co mają prawo zrobić i jak działają windykator oraz komornik. Potwierdź saldo i tytuł, sprawdź ochronę z art. 87 K.p., art. 833 k.p.c., art. 54 Pr. bank., a następnie wyślij pisemną ugodę lub skargę w 7 dni, aby ograniczyć koszty egzekucji.
Aktualizacja artykułu: 21 września 2025 r.
Autor: Jacek Grudniewski
Analityk produktów finansowych
Linkedin: https://www.linkedin.com/in/jacekgrudniewski/
Materiały na tym blogu mają charakter informacyjny i edukacyjny. Treści nie stanowią porady finansowej ani prawnej i mogą zawierać linki afiliacyjne. Przed podjęciem ważnych decyzji finansowych skonsultuj się z ekspertem finansowym; w kwestiach prawnych skonsultuj się z prawnikiem.
