- Przy spadających stopach lokata zamraża stawkę do końca okresu, konto oszczędnościowe szybciej obniża oprocentowanie, więc wybierasz stabilność albo elastyczność.
- Od 04 września 2025 r. stopa referencyjna NBP to 4,75%, a depozytowa 4,25% (NBP, 09/2025).
- Podatek od zysków kapitałowych to 19%, bank pobiera go przy wypłacie odsetek (MF, 2025).
- Dla Ciebie: horyzont ≤ 3 miesiące sprzyja kontu, horyzont ≥ 3 miesiące zwiększa przewagę lokaty przy trendzie spadkowym.
- Co zrobić dziś: policz zysk po 19% (kalkulator poniżej), sprawdź „nowe środki”, ustaw przypomnienie na –7 dni przed końcem promocji.
Przy spadających stopach lokata daje stałe oprocentowanie do końca terminu, konto oszczędnościowe daje elastyczność, lecz stawka spada wraz z decyzjami banku. 04 września 2025 r. RPP obniżyła stopy NBP, co obniża cenniki depozytów w kolejnych tygodniach (NBP, 09/2025). Zastanawiasz się, czy lepiej zamrozić pieniądze na 3–12 miesięcy, czy trzymać je płynnie i decydować co miesiąc?
Czym różni się lokata od konta oszczędnościowego przy spadających stopach i jak to wpływa na odsetki?
Lokata gwarantuje stałe oprocentowanie przez uzgodniony termin, więc spadek stóp w trakcie nie obniży Twoich odsetek. Konto oszczędnościowe ma oprocentowanie zmienne, aktualizowane decyzjami banku, dlatego szybciej odczuwa obniżki. Przykład: dla 10 000 zł i stawki 5% w skali roku lokata 6M daje brutto ok. 250 zł, po podatku ~202,50 zł. Konto z 5% przez 90 dni, potem 3,5% przez 90 dni, wygeneruje mniej, bo druga część okresu pracuje na niższym cenniku. Od 04 września 2025 r. stopa referencyjna 4,75%, depozytowa 4,25% (NBP) – to tło dla stawek depozytów. Gdy NBP obniża stopy, banki płacą mniej za pieniądz, więc obniżają oprocentowanie nowych lokat i kont. Gdy trend jest spadkowy, lokata utrzymuje „stary” kupon, konto „podąża” za obniżkami.
Potrzebujesz stabilności i nie planujesz wypłat, wybierasz lokatę; chcesz dostępności środków, wybierasz konto.
Kiedy wybrać konto, a kiedy lokatę w horyzoncie 1–12 miesięcy?
Horyzont 1–3 miesiące i możliwe przelewy po drodze sprzyjają kontu oszczędnościowemu, bo zachowujesz płynność i unikasz utraty odsetek przy częściowym wypłaceniu. Horyzont 3–12 miesięcy i brak planowanych wypłat sprzyjają lokacie terminowej, szczególnie przy prognozowanych obniżkach. Przykład: masz 60 000 zł. Poduszkę płynności 20 000 zł trzymaj na koncie z miesięczną kapitalizacją, a 40 000 zł rozbij na lokaty 3M oraz 6M. Zmniejszasz ryzyko, że całość odnowisz na niższej stawce jednego dnia, a jednocześnie łapiesz dzisiejsze wyższe kupony. Jeśli planujesz większy wydatek w dwa miesiące, nie blokuj całości na 12M.
Horyzont ≤ 3M, potrzeba płynności – konto; horyzont ≥ 3M, brak wypłat – lokata.
Jak policzyć realny zysk po podatku z promocją i kapitalizacją?
Policz odsetki brutto: kapitał × nominalna stopa × dni/365. Następnie netto: brutto × 0,81, bo bank pobiera 19% podatku. Dla konta promocyjnego dziel okres: osobno liczysz dni na stawce promocyjnej, potem dni na stawce standardowej. Przykład dla 10 000 zł: KO 90 dni na 5% → brutto ≈ 123,29 zł, netto ≈ 99,86 zł; następne 90 dni na 3,5% liczysz analogicznie. Dla lokaty 6M na 5% brutto ≈ 250 zł, netto ≈ 202,50 zł, wypłata na koniec. Wnioski są porównywalne tylko wtedy, gdy zestawiasz ten sam okres, tę samą kwotę i wynik netto, uwzględniając koszt ROR/karty oraz limity, np. „do 100 tys. zł”.
Zawsze porównuj netto po 19% dla tego samego okresu i tej samej kwoty, dolicz koszt konta i karty.
Jak bank liczy „nowe środki” i saldo odniesienia w promocjach?
„Nowe środki” to nadwyżka Twoich pieniędzy ponad saldo odniesienia z dnia bilansującego określonego w regulaminie. Bank zlicza wtedy Twoje środki na wszystkich rachunkach i lokatach, a promocyjne oprocentowanie stosuje tylko do nadwyżki, zwykle do limitu kwoty i na z góry określony czas, np. 90 dni. Przelewy wewnętrzne między Twoimi rachunkami w tym samym banku nie zwiększą nadwyżki. Czytaj definicje i wyłączenia, w tym rachunki wspólne i odnowienia lokat.
Jak bank liczy „nowe środki” krok po kroku?
Krok 1: znajdź dzień bilansujący w regulaminie. Krok 2: zsumuj saldo wszystkich rachunków i lokat na ten dzień. Krok 3: oblicz nadwyżkę: dzisiejsze saldo minus saldo referencyjne. Krok 4: sprawdź limit kwoty i czas trwania promocji.
Czy przelew z mojego ROR na konto oszczędnościowe w tym samym banku to „nowe środki”?
Nie. W promocjach bankowych „nowe środki” to przede wszystkim nadwyżka ponad saldo odniesienia z dnia bilansującego. Liczy się stan łączny Twoich rachunków w banku; przelewy wewnętrzne co do zasady nie tworzą nadwyżki. Szczegóły i wyjątki są w regulaminie danej edycji.
| Parametr | Jak czytać | Źródło (miesiąc/rok) |
|---|---|---|
| Stopa referencyjna NBP | 4,75% od 04 września 2025 r., wpływa na oprocentowanie depozytów | (NBP, 09/2025) |
| Podatek od odsetek | 19% pobierany u źródła przez bank | (MF, 2025) |
| „Nowe środki” | nadwyżka ponad saldo referencyjne z dnia bilansującego | (regulaminy banków, 08–10/2025) |
Jakie haczyki obniżają opłacalność: ROR, przelewy, limity, zerwanie lokaty?
Wymóg ROR/karty tworzy koszt stały, który trzeba doliczyć do rachunku zysku. Limity kwoty w promocji, np. „do 100 tys. zł”, powodują, że nadwyżka ponad limit zarabia mniej. Okres promocyjny na kontach (60–90 dni) kończy się automatycznie, środki przechodzą na stawkę standardową. Zerwanie lokaty w wielu bankach usuwa całe odsetki. Część kont ma ograniczoną liczbę darmowych przelewów wychodzących w miesiącu. Zanim wpłacisz, policz netto po 19%, dodaj koszt ROR/karty, uwzględnij limity i konsekwencje zerwania.
📖 Słowniczek kluczowych pojęć
Kapitalizacja odsetek: moment, gdy bank dopisuje odsetki do kapitału, od tej chwili kolejne odsetki naliczane są od wyższej kwoty.
Stopa referencyjna NBP: cena pieniądza wyznaczana przez NBP, gdy NBP ją obniża, banki płacą mniej za depozyty, więc oferują niższe oprocentowanie.
Saldo referencyjne: suma Twoich środków w banku na „dzień bilansujący”, od niej liczona jest nadwyżka „nowych środków”.
🧠 Pułapki psychologiczne przy oszczędzaniu – jak ich unikać?
- FOMO: nie gonić każdej promocji, ustal reguły i terminy decyzji.
- Efekt zakotwiczenia: nie oceniaj ofert po pierwszej liczbie, porównuj ten sam okres i kwotę, licz netto.
- Niechęć do straty: nie trzymaj nieopłacalnej lokaty tylko dlatego, że jest „już założona”; lepsza krótsza transza lub konto.
Jak zbudować strategię schodkową i „sztangę” lokat oraz transz na koncie?
Drabinka to podział kapitału na transze z różnymi terminami zapadalności, aby regularnie dojrzewała część środków. Przykład na 12 miesięcy: 4 transze po 25% na 3M, 6M, 9M, 12M. Co kwartał kończy się jedna lokata, decydujesz: odnowić, przenieść na konto, wypłacić na cel. W trendzie spadkowym drabinka „zamyka” część wyższych kuponów już dziś, a kończące się transze dostosowujesz do nowych stawek.
Strategia sztangi (barbell): umieść ~80% środków na płynnym koncie oszczędnościowym, a ~20% na dłuższych lokatach (np. 9–12M) z wyższą stawką. Efekt: stabilny dostęp do gotówki i premia terminowa na mniejszej części kapitału.
Drabinka + sztanga łączy płynność i wyższe kupony, redukuje ryzyko „złego momentu”.
📊 Szybkie drzewko decyzyjne
- Na jak długo chcesz ulokować środki? ≤ 3M czy > 3M?
- Czy potrzebujesz elastycznego dostępu? Tak → konto, Nie → lokata/drabinka.
- Masz nadwyżkę ponad poduszkę? Tak → rozważ „sztangę”: 80% KO + 20% lokaty 9–12M.
Jak porównywać oferty między bankami bez błędów?
Porównuj w tym samym horyzoncie i dla tej samej kwoty, licz netto po 19%, dolicz koszt ROR/karty, sprawdź limity i liczbę darmowych przelewów. Poniżej przykładowa tabela porównawcza dla 20 000 zł i 6 miesięcy przy przybliżonych wyliczeniach: lokata 6M 5,0% kontra KO 90 dni 5,0% → 90 dni 3,5%.
| Wariant | Oprocentowanie | Odsetki brutto | Podatek 19% | Netto | Uwagi |
|---|---|---|---|---|---|
| Lokata 6M | 5,0% stałe | ~500,00 zł | 95,00 zł | ~405,00 zł | wypłata na koniec; utrata odsetek przy zerwaniu |
| KO 90 dni 5,0% → 90 dni 3,5% | zmienne | ~420–445 zł | ~80–85 zł | ~340–365 zł | płynność i kapitalizacja w trakcie |
Jak zabezpieczyć środki: limity BFG, podział środków, wiarygodność banku?
Depozyty w bankach objętych systemem gwarantowania depozytów są chronione do równowartości 100 000 euro na deponenta w danym banku, z odsetkami liczonymi do dnia spełnienia warunku gwarancji (BFG, 10/2025). Przy koncie wspólnym limit liczony jest osobno dla każdego współposiadacza. Oddziały banków zagranicznych w Polsce podlegają systemowi kraju macierzystego, poziom ochrony w UE to 100 000 euro. Dla wyższych kwot podziel środki między różne banki. Sprawdź, czy oferta nie wymaga płatnego ROR i karty, oraz czy bank spełnia wymogi nadzorcze KNF. Ustal własny limit na bank i nie przekraczaj go.
Jak monitorować stopy i reagować na spadki co miesiąc?
Ustal miesięczny przegląd stawek i kalendarz kończących się promocji. Obserwuj komunikaty RPP/NBP, bo wyznaczają kierunek cenników. Ustaw stałe zlecenia: zasilenie KO w dniu wynagrodzenia, a nadwyżki lokuj w transzach. Dla kont promocyjnych licz dni do końca okresu specjalnego, aby nie przeoczyć przejścia na stawkę standardową. Zdefiniuj regułę odnowienia: jeśli lokata 3M przewyższa KO o ≥ 0,3 p.p., odnów lokatę; w innym przypadku trzymaj środki na KO do kolejnego przeglądu. Gdy horyzont ≤ 3M i planujesz wydatek, wybierz konto; gdy horyzont ≥ 3M i brak wypłat, wybierz lokatę lub drabinkę.
Horyzont ≤ 3M: konto oszczędnościowe. 3–6M: drabinka 3M/6M + bufor na KO. ≥ 6M: lokata 6–12M + mała transza na KO.
Automatyzacja na 30 dni
- Przypomnienie kalendarzowe: dzień –7 przed końcem promocji/lokaty.
- Stałe zlecenie: zasilenie KO w dniu wpływu wynagrodzenia.
- Reguła: jeśli lokata 3M przewyższa KO o ≥ 0,3 p.p., odnów lokatę; w innym przypadku trzymaj na KO.
FAQ – najczęściej zadawane pytania
Lokata zabezpiecza stawkę do końca terminu, konto szybciej odzwierciedla obniżki. Horyzont ≥ 3M sprzyja lokacie, ≤ 3M kontu.
19% i bank pobiera go przy wypłacie odsetek. Zysk licz zawsze netto.
Gdy planujesz wypłaty, konto 90 dni jest elastyczne. Gdy akceptujesz zamrożenie na 6M i stawka lokaty jest wyższa, wybierz lokatę.
Policz oddzielnie zysk dla okresu promocyjnego i standardowego. Wzór: (kwota × oprocentowanie × dni / 365) × 0,81. Zsumuj obie wartości.
Zamiast jednej dużej lokaty, załóż kilka mniejszych na krótsze terminy (drabinka). W razie potrzeby zrywasz tylko jedną z nich.
100 000 euro na osobę w danym banku; przy koncie wspólnym limit liczony jest oddzielnie dla współposiadaczy.
Drabinka dla horyzontu ≥ 6M i chęci „złapania” dzisiejszych stawek; konto dla horyzontu ≤ 3M i pełnej płynności.
Źródła
- NBP, Podstawowe stopy procentowe NBP, 09/2025, https://nbp.pl/polityka-pieniezna/decyzje-rpp/podstawowe-stopy-procentowe-nbp/
- NBP, Komunikaty po posiedzeniach RPP, dostęp 10/2025, https://nbp.pl/polityka-pieniezna/rada-polityki-pienieznej/
- Ministerstwo Finansów, Podatek od dochodów kapitałowych – informacje dla podatników, 2025, https://www.podatki.gov.pl/
- Ustawa o PIT, art. 30a ust. 1 pkt 3 i 5 – zryczałtowany podatek 19% (Dz.U. – ISAP), tekst aktu
- BFG, Wysokość gwarancji depozytów, aktualizacja 10/2025, https://bfg.pl/gwarantowanie-depozytow/zasady-gwarantowania-depozytow/wysokosc-gwarancji-bfg/
- BFG, Najczęstsze pytania – gwarancje i oddziały zagraniczne, dostęp 10/2025, https://bfg.pl/gwarantowanie-depozytow/najczestsze-pytania-i-odpowiedzi/
- Regulaminy kont oszczędnościowych „nowe środki” – przykładowe definicje i zasady, 08–10/2025, serwisy banków, np. https://www.bankmillennium.pl/
Aktualizacja artykułu: 06 października 2025 r.
Autor: Jacek Grudniewski
Analityk produktów finansowych
Linkedin: https://www.linkedin.com/in/jacekgrudniewski/
Materiały na tym blogu mają charakter informacyjny i edukacyjny. Treści nie stanowią porady finansowej ani prawnej i mogą zawierać linki afiliacyjne. Przed podjęciem ważnych decyzji finansowych skonsultuj się z ekspertem finansowym; w kwestiach prawnych skonsultuj się z prawnikiem.
